સિનિયર એટલે ચઢતી કક્ષાનું, વરિષ્ઠ, જ્યેષ્ઠ, ઉચ્ચ વગેરે. શેમાં સિનિયર ? તો કે, ઉંમરમાં, હોદ્દામાં કે અધિકારમાં સિનિયર,ઉચ્ચ, જ્યેષ્ઠ, વરિષ્ઠ. તો પછી, સિટીઝનમાં સિનિયર એટલે ? ભઈ, સાદી ભાષામાં કહીએ તો, ઘરડાં, ડોસાં, વૃધ્ધ, વડીલ વગેરે. હવે કોઈને ઘરડાં કે ડોસાં શબ્દ સાંભળવો નથી ગમતો. વડીલ તો હજી પણ ચાલે, પણ વૃધ્ધ શબ્દ તો સાંભળવા પણ નથી મળતો. વાર્તાઓમાં વાંચવા મળી જાય ખરો. જે હોય તે, અંગ્રેજીમાં બોલવાથી જરા માન વધે કે વટ પડે એવું ખરું. એટલે ચાલી પડ્યું આ બે શબ્દોનું ઝૂમખું–સિનિયર સિટીઝન.
આ હોદ્દામાં સિનિયર તો જાણે કે સમજાય, કે કોઈક જગ્યાએ કામ કરતાં હો અને કામ જોઈને ઊંચો હોદ્દો આપવામાં આવે, પણ આ ઉંમરમાં સિનિયરવાળું કંઈ મગજમાં ન બેસે. ઉંમર વધે એટલે વગર કોઈ લાયકાતે જ અમુક હોદ્દા મળી જાય, અમુક પાવર–શક્તિ–તાકાત આવી જાય, અચાનક જ કહેવાતી જવાબદારી વધી જાય ને અધૂરામાં પૂરું થાય તે ડહાપણ (કે દોઢડહાપણ !) પણ વધી જાય.
આ એક જ વાત આપણા ગળે ન ઊતરે. ભઈ સિનિયર સિટીઝન, તને આટલો માનભર્યો હોદ્દો મળ્યો છે ને સમાજમાં પણ હવે તને બધા માનની નજરે જોશે, તો તું મહેરબાની કરીને તારા માનમાં રહેજે. બધે હડ હડ થવું હોય તો, આટલું જરૂર કરજે.
જ્યાં બધા બેઠાં હોય કે ઊભાં હોય ત્યાં પૂરી વાત સાંભળીને કે સાંભળ્યા વગર જ વચ્ચે કૂદી પડજે. સૌને વગર માગ્યે સલાહો આપજે અને જાણ્યા મૂક્યા વગર કે વાતને સમજ્યા વગર જ વાતનો ફેંસલો પણ કરી નાંખજે. કોઈ તારી સામે થાય તો તેનું અપમાન કરતાં અચકાઈશ નહીં અને તો પણ, કોઈ વાત ન માને તો રિસાવાનો ને ત્રાગાં કરવાનો તને પૂરો હક છે. બધાંને હક્કાબક્કા થયેલાં મૂકીને ત્યાંથી ચાલવા માંડજે.
બસ, બીજી વાર તને જોઈને બધાં છૂ થઈ જશે એની ગૅરન્ટી ! જો કોઈ ઝડપાઈ જાય તો બહાનું કાઢીને છટકી જશે ને ન છટકી શકે, તારી બોરિંગ, મજબૂત પકડમાંથી તો એનું ચડેલું મોં જોવા તૈયાર રહેજે. જે લોકો તને જોઈને પહેલાં પગે લાગતાં કે ‘હાય અંકલ’ કે ‘હાય આન્ટી’ કહી માનથી બોલાવતાં તે લોકો જ દૂરથી તને જોઈને રસ્તો કાપી જાય તો બબડાટ નહીં કરતો/કરતી. એને તો સમયની દેન સમજીને કે પછી પોતાનાં કર્મોનો બદલો સમજીને સ્વીકારી લેજે.
આ સિનિયર સિટીઝન પણ અજબ પ્રાણી હોય છે ! જ્યાં ને ત્યાં શિકાર જ શોધતા ફરે ! ઘરમાં કોઈ સાંભળવા નવરું ન હોય અને બહાર શિકાર શોધવામાં સમય પૂરો થાય. (એકનો એક શિકાર બીજી વાર તો સામે ન જ આવે ને ?) એ તો સિ સિને ચાલે, રોજ એક જ શિકાર હોય તો પણ ! આમ આ લોકો શિકારી ખરાં પણ હિંસક નહીં. મારે ખરાં પણ લોહી ન કાઢે. સીધું ભેજું જ કાઢી લે ! એમના પ્રતાપે તો ભેજાંગેપ લોકોની સંખ્યામાં પણ દિવસે દિવસે વધારો થતો ચાલ્યો. આ લોકોની પાસે અનુભવોનું ભાથું હોય છે અને એના પર જ એ લોકો મુસ્તાક હોય છે. એ લોકો તડકામાં વાળ નથી સફેદ કરતાં, અનુભવોથી એની મેળે જ સફેદ થઈ જાય ! એમની વાતોમાં નવું કંઈ નથી હોતું, એની એ લોકોને જ ખબર નથી હોતી બોલો ! જે વાતો એ લોકોએ પોતાનાં બાળકોને કરેલી કે વારંવાર માથે મારેલી તે જ વાત, પૌત્રો કે પૌત્રીઓને પણ કહેવામાં જરાય વાર નથી કરતાં. ઉલટાના નાદાન બાળકોના માબાપને બે–ચાર ભાંડવામાં એમને વધારે મજા પડે છે. હશે, સાંઠે/સિત્તેરે બુદ્ધિ જાય તે આ સંદર્ભે જ કહ્યું હશે.
આ લોકો પાછા એક નંબરના ઢોંગી હોય છે. એમને કોઈ જોશે નહીં કે સાંભળશે નહીં એવું પહેલેથી જ વિચારીને, માંદગીનો ઢોંગ કરે, ધરમ–ધ્યાનનો ઢોંગ કરે, સેવાનો ઢોંગ કરે ને સજ્જન હોવાનો કે મળતાવડા હોવાનો તો પૂરેપૂરો મસ્ત અભિનય કરે. નાની નાની માંદગીમાં આખા ઘરને માથે લઈ લે, જે એક જમાનામાં આખા ઘરનો ભાર માથે લઈને ચૂપચાપ કામ કરતા હતા. હવે સંસાર અસાર છે અને ભગવાન સિવાય કોઈ સહારો નથી તેનું વારંવાર રટણ કરીને શું કહેવા માંગે તે એ લોકો જ જાણે. બધું ખાતાંપીતાં ને હરતાંફરતાં પણ, ‘મારાથી તો હવે કંઈ ખવાતું નથી ને હવે તો હું ઘરની બહાર બહુ જતો/જતી નથી’ બોલી બોલીને ઘરનાંને ત્રાસ આપવામાં કોઈ કસર નથી છોડતાં.
તેમાં પણ જ્યારથી પેલું ‘માબાપને ભૂલશો નહીં’વાળું સુવાક્ય કે ભજન કોઈએ ચગાવ્યું ત્યારથી તો આખી દુનિયા બગડી ગઈ છે ને દીકરા–દીકરી હવે સ્વાર્થી થઈ ગયાં છે ને હવે તો મોત આવે તો સારું ને હવે તો ભગવાન ઊઠાવી લે તો સારું ને બાપ રે.....! કોણ બચાવશે દુનિયાને આવા સિનિયર સિટીઝનોથી ? જો કરવાં હોય તો ખૂટે નહીં એટલાં કામ પડ્યાં છે કરવા માટે ને સેવા કરવા માટે પણ પછી પેલા હોદ્દાનું શું ?
એ હોદ્દો છિનવાઈ ન જાય એટલે પણ આ બધાં ગતકડાં ચાલુ રાખવાં પડે સમજ્યાં કે નહીં ?
‘સિનિયર સિટીઝન ડે’ ગઈકાલે જ ગયો ! કેમ કોઈને ખબર ન પડી ?
કલ્પના (બહેન)ની વાસ્તવ–દૃષ્ટી, સૃષ્ટી !! ૭૨મા વરસે પણ આ વાત વાંચવાનું ગમ્યું.
જવાબ આપોકાઢી નાખોવાનપ્રસ્થીને વનમાં નહીં તોય મનમાં (ભીતરમાં) રહેવાનું તો સુઝવું જ જોઈએ. નીવૃત્ત એટલે જેનાં કોઈ વૃત્ત કહેતાં સમાચાર ન હોય તે. પ્રસીદ્ધીથી દુર રહેવાની દાનત નીવૃત્તીનું ભુષણ ગણાય.
આભાર જુભાઈ(દાદા),
કાઢી નાખોતમે લોકો જે પ્રવૃત્તિ કરો છો તેમાં આવા વડીલો જોડાય તો ગુજરાતીનું રડવા કોણ નવરું પડે ?
સવારમાં મેલ મળતાં તરત જ વાંચી ગયો કે આમાં મારા વીશે તો કંઈ નથીને ?
જવાબ આપોકાઢી નાખોવાંચીને નીરાંત થઈ કે હાશ ! મારા માટે તો કશું ઘસાતું લખાયું નથી;
પણ હમઉમ્ર ઘણાં બધાં માટે છે..
ધન્યવાદ..
ઉત્તમ મધુ.
ઉત્તમભાઈ,
જવાબ આપોકાઢી નાખોતમારી તો વાત જ ના થાય/કરાય.
सरस लेख छे कल्पनाबेन. हमो पोणी सदीअे पहोंच्या होवा छतां आपे वर्णवेला (मजाकमां) गुणो हजी पचाव्या नथी जेनुं कारण वांचवानो शोख़ अने समय छे.
જવાબ આપોકાઢી નાખોAe j to joie. Aabhar.
જવાબ આપોકાઢી નાખોબધા સિ.સિ. ને સીસી મોકલો !!!
જવાબ આપોકાઢી નાખોએ તો લેખ વાંચનારા સિ સિ કરે તો જ સારું ને ? થોડા બદલાય તોય ઘણું.
જવાબ આપોકાઢી નાખો.ઘરડા ગાંડા કાઢે " એ કથનને ટેકો આપતો લેખ મોટા ભાગના વૃદ્ધોની તરફેણમાં જ લખે છે તમે ચીલો ચાતર્યો છે
જવાબ આપોકાઢી નાખોઆભાર મારા પક્ષમાં ટેકો આપવા બદલ.
કાઢી નાખો