પૈઠણીનો પ્રભાવ–––(૨૩)

પહેલી વાર જ આટલી બધી સ્ત્રીઓના સમૂહમાં રહેવાનું, ફરવાનું, ખાવાપીવાનું અને શૉપવાનું! અચાનક જ દલ્લો હાથ લાગવાથી હું તો મૂક પ્રક્ષક બની રહેવા સિવાય કંઈ જ કરતી નહોતી. બધું જાણે કે, યંત્રવત્ જ થતું હતું. ઘણી બધી વાતે નવાઈ લાગતી, અચરજ થતું અને ઘણી વાર તો બાઘી પણ બની જતી–આદત મુજબ! આવું કંઈક થતું ત્યારે પલ્લવીબહેન મારી મદદે આવતાં. થોડી ગપશપ કરી મને શાંત કરતાં, ધીરજ બંધાવતાં અને મારા હોશ ઠેકાણે લાવતાં. આખરે તો એ ડૉક્ટર અને અનુભવી. દિવસના પચાસ લોકો સાથે માથાપચ્ચી કરવાની. અહીં તો હું એક જ હતી.

અત્યાર સુધી તો મને એમ જ હતું કે, સ્ત્રીઓ વટ મારવા કે બીજી સ્ત્રીઓને જલાવવા જ સુંદર દેખાવાના પ્રયત્નો કરે છે. અંદરખાને, પુરુષો પણ એમને જુએ એવું ઘણી સ્ત્રીઓ ઈચ્છતી હોવાથી સુંદર દેખાવાના વહેમમાં ફરે છે, એવું મેં કશેક વાંચેલું. અમારી ટૂરમાં તો એવું કંઈ જ નહોતું તોય, કેટલી બધી સ્ત્રીઓ એમને જોતાં જ છળી પડાય એવા લપેડા ને રંગરોગાન કરીને ચહેરાને ચમકાવતી હતી! ભલે ખોટા પણ ઢગલો ઘરેણાંનો ભાર ઝીલતી હતી અને કપડાં? લેટેસ્ટ ફૅશનનાં તો ખરાં જ પણ જો દિવસના ચાર વાર જુદા જુદા કપડાં સોહાવીને જવાનું હોય તો હોંશે હોંશે ચાર વાર કપડાં સજાવવા તૈયાર થઈ જાય, એટલા કપડાં બેગમાં ભરી લાવેલી! અમે બન્નેએ તો ત્યારે જ નક્કી કરી નાંખેલું કે, બીજી વાર સાવ આવા રોંચા જેવા નથી આવવું. કપડાં તો આપણી પાસે પણ છે ને વટ મારતાં તો આપણને પણ આવડે છે. આપણે પણ અપટુડેટ તૈયાર થઈશું અને બે બૅગ ભરીને કપડાં ને ઘરેણાં લાવશું. આપણને કોઈ જુએ જ નહીં તે કેમ ખમાય?

ખેર, જ્યારે જ્યારે શૉપિંગ કરવા ઢીલ મૂકાતી, ત્યારે ત્યારે શૉપિંગ મૉલમાંથી બધાંને બહાર કાઢતાં તો સૌના નાકે દમ આવી જતો. પેલા થાઈ ગાઈડ પણ બિચારા આ માળથી પેલે માળ બધાંને શોધી શોધીને લાવવાની મજૂરી કરતા રહેતા. મૉલમાં ચાર વાર જાહેરાત કરાવે પણ કોઈ સાંભળવાના મૂડમાં થોડું હોય? એક વાર પાણીમાં પડેલી ભેંસને બહાર કાઢવી કદાચ સહેલી પડે, પણ આ બધી લલનાઓને? ખેર, આખરે તો જે થવાનું હોય તે જ થાય. બધી ભારેખમ બસો શૉપિંગ બૅગ્સથી ઊભરાતી હોવાને લીધે થોડી ધીમી ચાલે, બીજું શું? મને તો એમ જ કે, શૉપિંગથી ધરાયેલી સ્ત્રીઓને ભૂખ તો શું લાગે? એમને તો રાતે કદાચ ઊંઘ પણ નહીં આવે. જોકે, મારી ધારણા ખોટી પડતી. હૉટેલ પર પહોંચતાં જ બધી વહેલી વહેલી રૂમમાં દોડી જતી અને કલાકમાં તો પાછી બધી સરસ તૈયાર થઈને ડિનર માટે હાજર! કહેવું પડે બાકી. કશે ફરવા જઈએ તો આવા મિજાજમાં ફરવા જવું જોઈએ. સદાય ઉત્સાહમાં ને ઉત્સાહમાં. સદાય આદેશ ઝીલવા તૈયાર અને કોઈ આનાકાની વગર, સંઘમાં કોઈ પણ સમયે નીકળી પડવા પણ તૈયાર. આવા લોકો બધે ફરી શકે ને બધી વાતનો આનંદ પણ માણી શકે. અમારી જેમ નહીં કે, હજી કેટલી વાર છે? હવે ક્યાં જવાનું? પછી જઈએ તો ન ચાલે? થોડો આરામ કરી લઈએ. અહીં બેસી પડીએ ને ત્યાં બેસી પડીએ.

એક રાતે ડાઈનિંગ હૉલમાં ગયા પછી ખબર પડી કે, અહીં તો મસ્ત મજાના ડિનરની સાથે ડાન્સ તો ખરો જ પણ રમતગમતની હરીફાઈ પણ રાખેલી! અરે વાહ! મને તો કહેવાનું મન થઈ ગયું કે, ‘ભાઈ, તમે અમને એટલી જ ખુશી આપો જેટલી અમને પચે, જેટલી અમારાથી જીરવાય અને જેટલી અમારી અક્કલ કામ કરે! જીવતેજીવ તમે તો અમને સ્વર્ગની અનુભૂતિ કરાવી દીધી. હવે તો મરવાનોય વાંધો નથી.’ સાચે જ, એ હૉલમાં દુ:ખને પ્રવેશવાની સખત મનાઈ હતી. જેઓ આ ટૂરમાં પહેલાં આવી ચૂકેલાં, તેમને કોઈ વાતની નવાઈ નહોતી પણ એમના જેવા કેટલા? અમારા જેવાં તો ખુશીના માર્યાં મોંય બંધ નહોતાં કરી શકતાં. એમને તો પહેલેથી ખબર હતી, એટલે જાતજાતની રમતોમાં એમણે ભાગ પણ લીધેલો અને અમે મૂક પ્રેક્ષકોની હરોળમાં! મસમોટા ડાઈનિંગ હૉલમાં દાખલ થતાં જ, સામે જ મોટું સ્ટેજ અને એક તરફ ભરપૂર ખાણીપીણીના ટેબલો ગોઠવેલાં. મનભાવન ભોજનની સાથે ગરમાગરમ કે ઠંડાં પીણાંની પણ લિજ્જત માણતાં શૉની મજા લો.

ખાતાં ખાતાં મને વિચાર આવ્યો કે, જો  બધી સ્ત્રીઓની ફક્ત એક જ વાર વાનગી હરીફાઈ રાખી હોત, તો પણ આ બધી જોશીલીઓએ એકબીજીને બતાવી આપવા ખાતર પણ હરીફાઈમાં ભાગ ચોક્કસ લીધો હોત! ભલે ને રસોઈ કરતાં આવડતી હોત કે ન આવડતી હોત, રસોઈ કરવાનું ગમતું હોત કે ન ગમતું હોત પણ જરાય આળસ કર્યા વગર બધી જ રસોડામાં સમયસર હાજર થઈ જ ગઈ હોત! એ જાણીને એમનાં ઘરનાંને કેટલો આનંદ થયો હોત? (કે આઘાત લાગ્યો હોત? કે પછી, આશ્ચર્ય થયું હોત?)

હરીફાઈઓ પણ કેવી કેવી?

સુંદર ચાલની હરીફાઈ!

લાંબા ઘટાદાર કેશની હરીફાઈ!

સુંદર વસ્ત્રો અને અલંકારો સહિત સજવાની હરીફાઈ!

વાતચીતની છટા, એકબીજા સાથેનો વ્યવહાર, સૌને મદદની તૈયારી અને પ્રવાસમાં સૌનું મનોરંજન કરવાની આવડત!

પોતાના રૂમની સાફસફાઈ એટલે કે, બધી વસ્તુઓ યોગ્ય જગ્યાએ મૂકવી, વાપરવી વગેરે!

પરદેશીઓ સાથે, ટૂરના મૅનેજરો સાથે, ગાઈડો સાથે, બસના ડ્રાઈવરો સાથે ને સહપ્રવાસીઓ સાથેનું વર્તન!

મેં અને પલ્લવીબહેને એકબીજા સામે જોયું. ‘આપણને શું ખબર? આ બધું પહેલેથી ખબર હોત તો આપણે પણ સરસ કપડાં સોહાવીને રોજ રોજ મસ્ત તૈયાર થાત. લાંબા ઘટાદાર કેશકલાપનું ઈનામ ભલે બીજી કોઈ લઈ જાત પણ સરસ ચાલની પ્રૅક્ટિસ તો કરી જ શકત. બધાં સાથે જ લળીલળીને વાત કરત અને સામે ચાલીને બધાંની બૅગ કે પર્સ ઊંચકવાનો દેખાવ તો કરી જ શકત! ડ્રાઈવરો સાથે જોકે આપણે ક્યારેય ખરાબ વર્તન તો કર્યું જ નથી પણ એમને દરેક વખતે, બસમાં બેસતી વખતે ગૂડ મોર્નિંગ કે આફ્ટરનૂન કે ઈવનિંગ જે થતું હોત તે કીધું હોત. અરે! આ બધાંને આપણા ખર્ચે રોજ નાસ્તા–પાણી કરાવત! આ બધું ખબર હોત તો તો પહેલેથી જ રૂમમાં બધું વ્યવસ્થિત જ રાખત ને? ક્રીમ કે શૅમ્પૂના બાટલા ઊંધા ન વાળત. અરે, રોજ રૂમમાં બે વાર કચરો પણ કાઢી નાંખત! અને મનોરંજનના નામે આપણને ક્યાં કંઈ કહેવું પડે? હું ટુચકા કહેત ને તમે પેલું વાજું સાથે લાવેલા–માઉથ ઓરગન– તે વગાડત તો બધાં કેટલાં ખુશ થાત? પહેલેથી ખબર હોત તો ને? ચાલો કંઈ નહીં, હવે બીજી વાર ભરપૂર તેયારીઓ સાથે જ આવશું. કોઈ આપણને હરાવી નહીં શકે.’

આ હરીફાઈમાં ઉંમરના બે વિભાગ રાખેલા. પચાસની નીચે અને પચાસની ઉપર. વિજેતા બહેનોને મહારાષ્ટ્રની ઓળખ રૂપે પૈઠણી સાડી ભેટમાં મળી! ખાસ્સી મોંઘી સાડી. અમારો તો જીવ બળીને ખાખ! આંખમાં ધસી આવેલાં પાણીને જેમતેમ પાછાં વાળ્યાં. બધી કાબેલિયત હોવા છતાં આજે બીજાને ભાગે સાડી જતી જોઈ દિલને અમે બહુ મુશ્કેલીથી કાબૂમાં રાખ્યું. ખાવાનું સરસ હોવા છતાં ને ભાવતું હોવા છતાં ગળા નીચે ઉતારતાં બહુ જોર પડ્યું. શું થાય? શું થઈ શકે? અફસોસ સિવાય?