અમારા સહપ્રવાસીઓ– (ટર્કી)

જે સાથે પ્રવાસ કરે કે સાથે સફર કરે તેને સહપ્રવાસી કહેવાય. ઘણી વાર બેમાંથી એક પ્રવાસી ત્રાસ આપે ને બીજો સફર કરે તેને પણ સહપ્રવાસી તો કહેવાય જ. ઘણી વાર આખી સફર દરમિયાન એક અક્ષરની ને આપણા રિવાજ પ્રમાણે નાસ્તાની સુધ્ધાં આપ–લે ન કરે તેને પણ સહપ્રવાસી કહેવાય. અમારા સહપ્રવાસીઓ કોણ હતા? જોડાં કે કજોડાં તે તો નીં ખબર પણ બે જોડાં હતાં, પૂરાં ભારતીય. એક જોડું હતું સિંધી અને એક મુસ્લિમ. અમારે કોઈની જાતપાત જાણવાની કેમ જરૂર પડી? ભઈ એ તો જાણવું જ પડે. ભારતીય માનસિકતા! શું અમે પેલાં સિત્તેર વર્ષના બ્રાઝિલવાળા કાકા–કાકીને પૂછવા ગયાં કે તમે કઈ જાતનાં? શું પેલી બે જાપનીઝ બહેનોને પૂછવા ગયાં કે, ‘ભલે એમ તમે જાપાનથી આવો પણ તમારી કોઈ જાતપાત તો હશે ને?’ આવી બધી જ તો સફરની મજા છે, બાકી ચૂપચાપ સફર કરવામાં કંઈ મજા નથી. એમ તો અમે ત્રણ જણ તો હતાં જ પણ તોય, સમજ્યાં ને તમે?

ગાડીમાં બેસતાં જ ‘હાય–હલો’ થયું ને પછી ‘મુંબઈમાં ક્યાં રહેવાનું?’ પૂછતાં જ પેલી બંને જણીઓ લાગી પડી. એ લોકોને, અમને જણાવવાની ચટપટી હતી કે, મુંબઈમાં એ લોકો ક્યાં રહેતાં હતાં ને એ લોકો કેટલા ‘મોટા’ લોકો હતા!

‘હમ લોગ તો સાહરુખકે બંગલેકે સામને હી રહેતે હૈં. મેરા લરકા સાહરુખકે બેટેકે ક્લાસમેં હૈ ઔર (બીજી તરફ ઈશારો કરતાં) ઈસકી લરકી સાહરુખકી બેટીકે સાથ પરતી હૈ.’ એટલે પેલી બીજીએ જરા ડોક ટટાર કરી ને વાળ પર સ્ટાઈલમાં હાથ ફેરવીને અમને અછડતી સ્માઈલ આપી. (હંહ! બહુ મોટી આવી સાહરુખની પાડોશણ. એવા તો બો સાહરુખ જોઈ કા’ઈડા. અમે હો અમિતાભ ને ધર્મેન્દ્રના જમાનાના છે હેં કે! વિનોદ ખન્નાને હો જોયલો ને સંજીવકુમારના, અમિતાભના ને રાજેસ ખન્નાના ઓટોગ્રાફ હો લીધેલા. અમને હું ખબર કે તમે મલહો, નીં તો ડાયરી હાથે લાવતે ને તમને મો’ડા પર મારતે. એ તો તે ટાઈમે મોબાઈલ નીં ઉતા એટલે, નીં તો રોજની સેલ્ફી મોકલતે તમને. બો હુસિયારી નો માર.)

અમે ચુપચાપ એના લવારા સાંભળ્યા કર્યા. મને તો જલસા થઈ ગયા. આખી સફરમાં આ લોકોને જોવાની મજા પડવાની. હાશ, આવેલું સફળ થઈ ગયું. એમના બંનેના વરમાંથી એક બિચારો ડાહ્યોડમરો હતો, જે બે મોબાઈલમાં બિઝી રહેતો ને એનો બિઝનેસ સાચવ્યા કરતો. એ કદાચ પત્નીના કહેવાથી આ સફરમાં જોડાયો હતો. મોબાઈલમાંથી ઊંચું જુએ ત્યારે આમતેમ ડાંફરિયાં મારી લે, કોઈ જોતું હોય તો તેની સામે સ્માઈલ આપી દે ને ફરી એના મોબાઈલમાં ઊંડો ઉતરી જાય. જ્યારે બીજો, મોં પર કોઈની ખીજ લઈને ફરતો હતો. જાણે કે, મોકો મળે તો હમણાં કોઈની સાથે લડવા ઉતરી પડે ને બે ચારને તો ઘાયલ કરી જ દે. આ માણસ કોઈ વાર હસતો હશે કે કેમ? ને એની ઘરવાળી તો કેટલી હસમુખી ને મીઠડી છે. સતત બોલ્યા જ કરે છે ને હસ્યા જ કરે છે. ચાલો, જાં હુધી આપણને નીં નડે ત્યાં હુધી વાંધો નીં. આગળ ઉપર કંઈ થહે તો જોયું જહે.

થયેલું પાછું એવું કે, અમે ભારતીયો બધા પાછળ બેઠેલાં ને પરદેશીઓ બધા આગળ! તેમાંય અમે તો છેક છેલ્લી સીટ પર એટલે આખો સમય પેલા લોકોની હરકત પર ધ્યાન ન આપવું હોય તોય અપાઈ જાય! જોકે, એક જ દિવસ અમારા માટે નવાઈનો રહ્યો, પછી તો અમેય એમનાથી કંટાળવા માંડ્યાં. લાંબી સફર ને સતત એકના એક હમસફરમાં આમ થવું બહુ સ્વાભાવિક છે. (એટલે સ્તો અમે ઘરથી દૂર નીકળી પડેલાં!) મજા તો ત્યારે આવતી જ્યારે કોઈ જગ્યાએ ગાઈડ ગાડી થોભાવીને બધાંને કોઈ સ્થળ જોવા લઈ જતો. ગાઈડ તો પૂરી નિષ્ઠાથી અમને બધું બતાવવા આતુર રહેતો પણ ફક્ત પેલા પરદેશીઓ ખૂબ જ મગન થઈને બધું સાંભળતાં ને બધું બહુ રસથી જોતાં. અમારામાંથી પારુલને રસ હતો તે ધ્યાન લગાવી ઊભી રહેતી.

પેલા ચાર હમસફરોમાંથી એક તો સ્વાભાવિક છે કે, એના મોબાઈલમાં જ રત રહેતો. જ્યારે એની પત્ની ઉતરતાં વેંત ગૉગલ્સ ચડાવીને સતત વાળમાં હાથ ફેરવીને વાળને સરખા કરવાના વહેમમાં રહેતી. પવનથી ઉડ્યા કરતા વાળને હાથેથી કોણ સરખા કરી શક્યું છે? વહેમ બહુ ઉમદા ચીજ છે. ખેર, એની સહેલી–પેલી બોલકણી, જેવી ગાડીમાંથી ઉતરે કે દોડતી જઈને એકાદ મોટો પથ્થર કે એકાદ બેંચ કે એકાદ ઝાડ કે ઝાડનું ઠુંઠુંય ચાલે અથવા કોઈ જાણીતી વ્યક્તિનું પૂતળું કે કોઈ વર્લ્ડ ફેમસ તૂટેલો થાંભલો હોય તો તે શોધીને તેની આગળ જઈને ઊભી રહી જતી, સરસ પોઝ આપીને!

હવે તે સમયે એના પેલા ધુંધવાયેલા વરે શું કરવાનું? તો જ્યાં જયાં પેલી જાય ને જેવા જેવા પોઝ આપતી રહે, ત્યાં ત્યાં ને તેવા તેવા એના ફોટા પાડ્યા કરવાના! કેટલો કહ્યાગરો વર! વાહ! બાકીનો ટાઈમ એ બધી જોવા જેવી જગ્યાની ફિલ્મો ઉતાર્યા કરતો. ભલા માણહ, જે નરી આંખે જોવાનું છે તેની આ અદ્ભૂત વાતાવરણની હાથે મજા લે નીં. ઘેરે જઈને વિડિયો જોવામાં આ બધી મજા નીં આવહે. આ બધુ તો તને ગુગલ પર હો મલી રેહે. મને લાઈગુ કે, નક્કી એને આ બધુ ગમતુ નીં ઓહે, તો જ બધો ધુંધવાયેલો ફઈરા કરતો ઓહે. હારા આ મોબાઈલે તો બધાની ફરવાની મજા જ બગાડી લાખી. ચાલો, જવા દેઓ. આપણે હું? પે’લ્લે દા’ડે તો અમારા હારુ હો આ બો મજાની ગમ્મત ર’ઈ પણ પછી અમે હો એ લોકને જોઈએ કે બધે ફરીએ? એ લોકો તો પૈહા બગાડતા છે પણ અમે તો વસૂલ કરીએ કે નીં? અમે તો ઉતરતી વખતે એ લોક પર નજર લાખી લેતા ને પછી ગાઈડ હામે જઈને ઊભા રે’તા. જે હાંભર્યુ તે ને જે હમજણ પડી તે. મારા હારુ તો, મારી બે બે’નો બધુ યાદ રાખહે એટલે મારે તો બાઘાની જેમ ગાઈડને જોવાનો જ ઉતો. અ’જુ તો આ સહપ્રવાસીઓ હાથે ચાર દા’ડા કા’ડવાના ઉતા ને એમાં હું થવાનું ઉતુ હું ખબર?