મહેમાન ભગાવ્યા!

ઘણી વાર એવા વિચાર આવે, કે નાનપણથી આપણને બહુ વધારે પડતા સારા સંસ્કાર આપવામાં આવે છે. અમુક મૂળભૂત સંસ્કારો વિકસાવીને આદર્શ ઈન્સાન બનીને જીવન પુરું કરવું એમાં બધું આવી જાય. જો બધું સરળ ચાલતું હોય તો આ ગુણો એની મેળે આપણી સાથે સાથે ચાલતાં રહે પણ એવું દર વખતે ક્યાં બને છે? અમુક લોકો નથી ઈચ્છતાં કે આપણે શાંતિથી રહીએ કે આપણે શ્રેષ્ઠ બનીએ! આપણામાં છુપાએલાં અવગુણો બહાર લાવવામાં એ લોકો આપણને ખૂબ ઉશ્કેરે પરિણામે નાછૂટકે આપણે આપણું મહોરું ઉતારવું પડે. શું થાય?

અમારી સાથે આ ચાલુ વેકેશનમાં એવું જ બન્યું. અમારે ત્યાં અચાનક જ મહેમાન આવ્યા! એટલે જાણે કે ભગવાન આવ્યા એમ જ સમજો ને. અમે ફક્ત એમની આરતી ઉતારવાની જ બાકી રાખેલી, બાકી તો દસ વાર ઉમળકાથી ‘આવો આવો’ કહેલું ને આવતાંની સાથે જ ચા–નાસ્તો ધરેલો. બે બે કલાકે ‘કંઈ લેશો?’ એમ પૂછ્યા કરેલું અને રાતે તો એમનું ભાવતું ભોજન પણ જમાડેલું. એમના સામાન અને એમના વર્તનની નિરાંત જોઈને જ અમે તો અંદાજ લગાવેલો કે આ લોકો પંદર વીસ દિવસ તો પાકા! ઠીક છે, બધું સીધું ઊતરે તો કોઈ વાંધો નહીં. આજે મહેમાન કોના ઘરે?

અમારા અંદાજમાંથી સાતેક દિવસ તો શાંતિથી ગયા પણ પછી એ લોકોએ રોજ રોજ મારી રસોઈમાં ખામી કાઢવા માંડી. (આ બાબતે ઘરનાંને કંઈ બોલવા ન દઉં તો આ લોકોનું મારે સાંભળી લેવું?) તે તો ઠીક, પણ રોજ સાંજે એવણ પાસે ફિલ્મની ટિકિટ બુક કરાવીને બહાર ખાવાનો પ્રોગ્રામ ગોઠવવા માંડ્યા. બિચારા પુરુષોને માથે ટાલ પડવાનું આ પણ એક કારણ હશે? કોણ જાણે. બે દિવસમાં જ અમારા પાંચ હજારની ચટણી બનતાં અમે જોઈ. હવે? આમ તો જીવનભરની બચતેય ઓછી પડે. મેં તો મારા એવણને કહ્યું, ‘આ લોકોને આગ્રહ કરીને રાખ્યાં ને સારું સારું જમાડ્યાં તો હવે માથે પડ્યાં છે. વહેલાં જાય એવું લાગતું નથી. શું કરીએ?’ એવણે કોઈ જવાબ ન આપ્યો પણ...

બીજી સાંજ સુધીમાં તો એમના કાકા ને કાકી બે મોટી બૅગ સાથે હાજર થઈ ગયાં. અમે તો એમનુંય ખૂબ પ્રેમ ને ઉમળકાથી સ્વાગત કર્યું અને ભાવતાં ભોજનથી ભગવાનને રીઝવ્યાં. એ તો સારું કે મહેમાન સમજુ નીકળ્યાં તે વડીલો માટે એમણે (નાછૂટકે) પોતાનો રૂમ ખાલી કરી આગળ હૉલમાં મુકામ નાંખી દીધો. સ્વાભાવિક છે કે, હૉલમાં સૂએ એની ઊંઘની પથારી ફરી જાય એટલે સવારથી જાતજાતની અવરજવર ને અવાજથી કંટાળી જાય. એમાં અમારા કાકા ને કાકી સવારે વહેલા ઊઠવાવાળા એટલે હૉલમાં આવીને ટીવી પર ભક્તિ ચેનલ મોટેથી ચાલુ કરીને સાથે ભજન ગાવા માંડ્યાં. મહેમાન કંટાળીને બેઠાં થઈ ગયાં અને નિત્યકર્મ પતાવતાં થયાં તો એમને કાકા ત્યાં પણ નડ્યાં. બાથરૂમ રોકેલું રાખીને કાકાએ મહેમાનને રડવા જેવા કરી દીધા! ખેર, સાંજ સુધીમાં તો મહેમાનની બૅગ પૅક થઈ ગઈ ને છૂટકારાની ખુશી અનુભવતાં બંને દસ વાર, ‘આવજો...આવજો’ કહેતાં રવાના થયાં. જોકે, એમણે અમારા ‘આવજો પાછાં...રહેવાય એમ’નો કોઈ જવાબ નહોતો આપ્યો!

હવે? આગળ શું થયું? ભલે પહેલા મહેમાનથી અમને બચાવવામાં એમનો અજોડ ફાળો હતો તોય બીજા મહેમાન તો હજીય ઘરમાં જ હતાં ને? અમારાથી તો કંઈ બોલાય એમ પણ નહોતું. ઉલમાંથી ચૂલમાં આને જ કહેવાય? આ કાકી તો સવારથી વહેલાં ઊઠીને હવે ટીવીમાં કથા કે ભજન માણવાને બદલે મારી આગળપાછળ ફરવા માંડ્યાં. હું જ્યાં જાઉં ત્યાં પૂંછડાની જેમ પાછળ પાછળ ફરે ને પોતાની ને પોતાની વાત કર્યે રાખે. મને એમની વાતોમાં કેટલો રસ હોય? ધીરે ધીરે મારું ધ્યાન મારા કામમાંથી હટતાં રસોઈમાં ગોટાળા થવા માંડ્યા તે એ બંનેને તો બહાનું મળી ગયું. કાકા રોજ બબડતા બબડતા કોઈ ને કોઈ ખામી કાઢે ને કાકી એમને પ્રોત્સાહન આપતાં મને બધું સમજાવવા બેસે. ‘જો બેન, થેપલાં બનાવે ને તો પહેલાં...ફલાણું ને ઢીકણું કરવાનું’. ‘કઢીમાં આની સાથે પેલું નાંખે ને તો પણ ચાલે’ ને પછી પોતાની કઢીના કોણે કોણે વખાણ કરેલાં તેની કથા માંડે. રાત સુધીમાં તો કાકી મને હૉરર ફિલ્મની ફાનસવાળી ડોસી જેવાં દેખાવા માંડે.

એક દિવસ મને તો સવારથી ધ્રુજારી ને ચક્કર ચાલુ થયાં તોય જેમતેમ મગજ પર કાબૂ રાખતી હું લાગ જોઈને પાડોશમાં ગઈ ને જતાં વેંત પાડોશણને ખભે માથું નાંખીને, ગળગળા અવાજે મારી બધી તકલીફ જણાવી કોઈ મદદ કરવા કહ્યું.

‘અરે, એમાં શું? તમે બિલકુલ ચિંતા ન કરો. અમે બંને કાલે સવારથી તમારા ઘરમાં ઘરમાં ધામો નાંખી દઈએ. એમનું એવું માથું ખાઈશું ને કે તમારા કાકા ને કાકીની સાંજ પણ નહીં પડવા દઈએ.’

મારી પાડોશણમાં ત્યારે મને સાક્ષાત્ ભગવાનનાં દર્શન થયાં, બોલો!

મમ્મી રિટાયર થાય છે!

‘આ હું શું સાંભળું છું? તું રિટાયર થવાની?’

‘હાસ્તો. કેમ? મારાથી રિટાયર ન થવાય? ખાલી, જોબવાળી સ્ત્રીઓથી જ રિટાયર થવાય?’

‘ના ના, તારાથી આઈ મીન તારા જેવી સ્ત્રીઓથી પણ રિટાયર થવાય. થવાય શું, થવું જ જોઈએ. તમે લોકો હવે રિટાયર નહીં થાઓ તો ક્યારે થશો? બહુ ઉમદા વિચાર. તો પછી કોઈ સમારંભ કે પાર્ટી જેવું રાખવું છે? આપણે ફેમિલી ફેમિલી...બીજું કોઈ નહીં.’

‘વાહ! તમે તો એક જ વાતે કેટલું બધું વિચારી લીધું! સો નાઈસ ઓફ યુ. આપણે દીકરા વહુ અને દીકરી જમાઈને આજે જ ફોન કરી દઈએ.’

‘ફોનની માથાકૂટ છોડ, કોઈ ફોન નહીં લે તો તું પાછી રિસાઈ જશે. એના કરતાં ફેમિલી ગ્રૂપમાં મેસેજ મૂકી દે ને કલાક રાહ જોઈએ. ત્યાં સુધીમાં બધાના જવાબ આવી જ જશે.

એ...ક કલ્લાક શું, એક મિનિટમાં જ ચારેયના મેસેજ આવી ગયા.

‘વાઉ મૉમ! આર યુ સિરિયસ? ધેટ્સ ગ્રેટ ન્યૂઝ. યુ મસ્ટ ટેક રેસ્ટ એટ ધીસ એજ. વેલ ડન. ઓલ ધ બેસ્ટ ફોર યોર ન્યૂ લાઈફ. પપ્પા શું કહે છે? હા કે ના?’

‘મમ્મી, ખરેખર તમે રિટાયર થાઓ છો? વાહ. બહુ સારું લાગ્યું જાણીને. પ્લીઝ પણ અમને નહીં ભૂલતાં હં. અમને હજી તમારા ગાઈડન્સની  જરૂર છે.’

‘મા રિટાયર થાય પણ માનો પ્રેમ નહીં, ખરું ને મમ્મી? મને તો ગમ્યું કે તેં બહુ જલદી આ વિચાર કર્યો. હવે આપણે આરામથી સાથે બેસી શકશું ખરું ને?’

‘મમ્મી, તું રિટાયર થાય છે? હા પાડી પપ્પાએ? પપ્પાને તો શૉક જ લાગ્યો હશે કેમ? તો પછી પપ્પાનું કામ કોણ કરશે કે પપ્પા પૂરતી છૂટ રાખી છે? એની વે, અમને તો ગમ્યું કે તું રિટાયર થાય છે. એન્જોય યોર ન્યૂ જર્ની મૉમ.’

મેસેજ જોઈને પપ્પા ધીમું બબડ્યા, ‘આ બધી વાયડાઈનું શું કામ હતું? જાહેરાત કરી તો બે લપડાક પડી ને મને? ખેર, તારે રિટાયર થવું હોય તો ભલે થા. આમેય ઘરમાં તારે કામ જ શું છે? બહુ ધાડ મારતી હોય તેમ રિટાયર થવાની હંહ!’

‘એમ ધીમું ધીમું બબડો એના કરતાં જેટલી કાઢવી હોય એટલી ભડાસ મોટેથી જ કાઢી લો ને. મને ખબર છે કે તમને આ રિટાયરમેન્ટની વાત જરાય ગમી નથી. તે કેમ તમે રિટાયર નથી થયા તમારા કામમાંથી? હવે આરામ જ છે ને? તમારે ક્યાં સળી ભાંગીને બે કટકા કરવા પડે છે તે મને બબડો છો. તમે તો જે મનમાં આવે તે કરો જ છો ને? હવેથી મારે પણ મારા મનનું કરવું છે ને તેની જ આ જાહેરાત છે, સમજ્યા?’

‘અરે યાર, તું અચાનક જ આમ ધડાકો કરે તો હું ગભરાઈ જ જાઉં ને? મને ખબર છે તું મારા કામ માટે થઈને તો રિટાયર નહીં જ થતી હો. સાચું બોલજે, આમેય તારે કરવાના કામમાં, મારાં કેટલાં કામ હોય આખો દિવસ?’

‘હવે જ્યારે બધાં ભેગાં થવાનાં જ છીએ ત્યારે જ બધી વાત કરીશ કે હું કયા કયા કામમાંથી રિટાયર થાઉં છું. ચાલો, જવા દો એ વાત. ચા પીશો ને?’

‘હાસ્તો, તારા હાથની ચાને કોણ ના કહે?’(છેલ્લી છેલ્લી તૈયાર ચા પીવા મળતી હોય તો ના થોડી કહેવાય? કોણ જાણે રિટાયર થયા પછી મારે માથે ચા બનાવવાનું નાંખીય દે!)

રિટાયરમેન્ટની પાર્ટી પત્યા પછી મમ્મીની કોઈ જાહેરાત થાય તે પહેલાં જ ચારેય હોશિયાર બાળુડાંઓએ મમ્મીને સરપ્રાઈઝ ગિફ્ટ આપી.

‘મમ્મી, તને રિટાયરમેન્ટની સઘળી શુભેચ્છાઓ સાથે અમારી કે અમારાં બાળકોની બધી જવાબદારીમાંથી અમે તને મુક્ત કરીએ છીએ. સાજે માંદે કે પ્રસંગે અમે તને છાસવારે અહીંથી ત્યાં દોડાવતાં તે બધું હવેથી બંધ. અહીં આવશું ત્યારે ઘરનું બધું કામ અમે જ કરશું(અથવા રસોઈયો અને હેલ્પર સાથે લઈ આવશું.) આટલું બસ થશે? હજી પણ કોઈ મદદ જોઈએ તો અમે હાજર છીએ.’

‘વાહ મેરે બચ્ચોં!’ જુઓ જુઓ...શીખો કંઈ આ લોકો પાસેથી.’

‘હા, તે મેં ક્યાં ના પાડી જ છે? તેં વગર કહ્યે કેમ માની લીધું કે હું તને કોઈ મદદ નહીં કરું? એક મહારાજ ને એક હેલ્પરનું તો મેં પણ કહી જ દીધું છે. મારું કોઈ કામ તારે આજ પછી નથી કરવાનું. તું એકદમ ફ્રી...એકદમ આઝાદ ને તારું રિટાયરમેન્ટ આજથી જ શરૂ પણ આજે તારા હાથની ચા ને ભજિયાં ખવડાવી દે તો તારી બહુ મોટી કૃપા.’

ચાલો ત્યારે, ભજિયાંપાર્ટી સાથે મમ્મી ખરેખર રિટાયર થાય છે.